کود دامی نوعی از کود است که از فضولات حیوانات اهلی مختلف،از گاو گرفته تا مرغ و گوسفند بدست میاد. کود دامی در زراعت جهت اصلاح بافت و ساختار خاک و همچنین تغذیه گیاهان به کار میرود.این نوع کود دارای مقادیر مختلفی از ازت میباشد که بسته به نوع منشاء آن فرق میکند،به طور کلی هرچه جثه حیوانی که کود از آن به دست میاید کوچکتر باشد،کود دامی قویتر است،مثلا کود گوسفندی از کود گاوی قویتر بوده و کود مرغی از گوسفندی.

درصد ازت کود گاوی بیشتر از کود گوسفندی و کود مرغی است. ولی درصد فسفر و پتاسیم کود مرغی از کود گاوی و کود گوسفندی بیشتر است.

بطورکلی، هر چه مقدار مواد نامطلوب مثل بذر علفهای هرز، شن، خاک، اسپور بیماریها و تخم و لارو حشرات در کود کمتر و تجزیه اولیه آن بیشتر باشد، ارزش کیفی کود بیشتر است.

• کود دامی نوعی از کود است که از فضولات حیوانات اهلی مختلف،از گاو گرفته تا مرغ و گوسفند بدست میاد. کود دامی در زراعت جهت اصلاح بافت و ساختار خاک و همچنین تغذیه گیاهان به کار میرود.این نوع کود دارای مقادیر مختلفی از ازت میباشد که بسته به نوع منشاء آن فرق میکند،به طور کلی هرچه جثه حیوانی که کود از آن به دست میاید کوچکتر باشد،کود دامی قویتر است،مثلا کود گوسفندی از کود گاوی قویتر بوده و کود مرغی از گوسفندی.

• درصد ازت کود گاوی بیشتر از کود گوسفندی و کود مرغی است. ولی درصد فسفر و پتاسیم کود مرغی از کود گاوی و کود گوسفندی بیشتر است.

• بطورکلی، هر چه مقدار مواد نامطلوب مثل بذر علفهای هرز، شن، خاک، اسپور بیماریها و تخم و لارو حشرات در کود کمتر و تجزیه اولیه آن بیشتر باشد، ارزش کیفی کود بیشتر است.

• پوسیدگی کود سبب می شود که از میزان بذر علفهای هرز و آلودگی به امراض و حشرات نیز کاسته شود. برای پوسیدگی اولیه کود دامی می توان آن را در شرایطی مشابه تهیه کمپوست قرارداد .

• تجزیه کود در خاک و تبدیل آن به هوموس نیز مستلزم کافی بودن تهویه، حرارت و رطوبت در خاک می باشد این عوامل از طریق انجام عملیات مناسب زراعی تامین می شوند.

مزایای کود های دامی فراوری شده

• وجود هوموس علت اصلی استفاده  از  کود دامی از قدیم الایام است . هوموس ، مواد آلی است که در نتیجه فعالیت میکروارگانیسمها تجزیه و ضمن آزاد کردن بخشی از مواد غذایی خود دچار تغییر می شوند و به خاک رنگ قهوه ای یا سیاه میدهند. سرعت فعالیت این میکروارگانیسمها به رطوبت، حرارت و هوای کافی بستگی دارد.

• تمام بقایای گیاهی مملو از کربن هستند ولیکن پروسه تبدیل کربن به هوموس  توسط باکتریها و تحت شرایط خاصی انجام می شود. بنابراین کودی  را می توان غنی  فرض کرد که این پروسه را بخوبی طی کرده باشد و در آن هوموس  تشکیل شده باشد.

معایب کودهای حیوانی تازه و فرآوری نشده

• وجود تعداد زیادی بذر علف هرز
حدود ۲۵ درصد بذور علفهای هرز موجود در علوفه دام ها سالم از دستگاه گواش ردشده و دست نخورده در مدفوع آنها دیده می شود که می تواند در سطح زمین شروع به رشد نموده و به سرعت تکثیر یابد.

• تجزیه سریع مواد ازته در کود های دامی تازه سبب آزاد شدن آمونیاک و تجمع آن در مجاورت ریشه ها گشته و موجب مسمویت گیاه می شود.

• وجود باکتریهای بیماریزا مثل ای.کولای . سالمونلا که می تواند سلامت انسان و دام های دیگر را به خطر بیندازد.

• بالا بودن نسبت کربن به ازت در کودهای تازه.
باکتری های مسئول تجزیه کودهای حیوانی هم به کربن و هم به ازت نیاز دارند، در کودهای حیوانی تازه این نسبت بالا بوده و باکتریها بدلیل نبود ازت کافی در این کودها قادر به تجزیه آنها نیستند به همین دلیل بدون اضافه کردن ازت با استفاده از کودهای حاوی این عنصر به توده کود حیوانی تازه تجزیه میکروبی انجام نمی شود.

• زیادی املاح در کود نیز می تواند موجب شوری هر چه بیشتر خاک زراعی گردد. و از طریق ایجاد پتانسیل اسمزی و یا مسمومیت مستقیم گیاه مساله ساز شود .

روش صحیح پوساندن و فراوری کود دامی:

برای پوساندن کود دامی بهتر است،از یک چاله برای انبار نمودن کود استفاده شود،البته میتوان کود را در روی زمین نیز دپو نمود.کود نپوسیده دامی را در چاله ریخته و به اندازه یک چهارم آن کاه و کلش اضافه میکنیم.

وجود کاه و کلش موجب تسریع فرآیند تخمیر کود میگردد،سپس به ازای هر تن کاه و کلش ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم اوره اضافه میکنیم و مخلوط حاصل را به طور یکنواخت مخلوط نموده و روی آن را با نایلون کاملا میپوشانیم،بعد از ۳ تا ۴ ماه کود دامی به کلی میپوسد و آماده استفاده میگردد.

با توجه به تفاوت نسبتا زیاد قیمت کود دامی پوسیده با نپوسیده این روش فرآوری کود دامی برای واحدهای تولیدی مقرون به صرفه به نظر میاید.